|
Gedragen door de zegen!
Gedragen door de zegen!
 Gedragen door de zegen! Dit was de titel van mijn afstudeerscriptie. Ik heb daarvoor de geschiedenis en de regels in de PKN rond de zegen aan het einde van de eredienst bestudeerd. En ik heb, d.m.v. interviews, mensen gevraagd wat hun beleving is van deze zegen. Dat bleek heel verschillend. Een ouder iemand zei: ‘ik versta soms niets van wat de dominee zegt, maar ik heb dan in ieder geval de zegen mee gekregen, dat is genoeg.’ Zo belangrijk kan die zegen voor iemand zijn. Voor anderen is het gewoon een mooie afsluiting van de dienst.
Bovenstaande woorden klinken soms aan het einde van de dienst: `we mogen van hier gaan, gedragen door de zegen’. Daarna heft een dominee zijn/haar handen omhoog en spreekt de zegen uit. De zegen aan het einde van de eredienst is al heel lang een vast onderdeel van de liturgie.
Al voor de reformatie sloot de bisschop of de priester een dienst af met de woorden: ‘Zegene u de Almachtige God, Vader, Zoon en heilige Geest.’ Na de reformatie werd in de protestantse kerken een formulering uit de Bijbel gebruikt, Num. 6 : 22 – 26 of 2 Kor 13 : 13.
Een predikant moet bij het uitspreken van die zegen keuzes maken:
- Welke formulering gebruik ik,
- hoe hoog hef ik mijn handen en armen,
- houd ik mijn vingers gesloten of gespreid,
Let er maar eens op, iedere predikant doet het net weer even anders. Achter iedere keuze ligt een reden. Ik spreek meestal de zegen van Aäron uit Num. 6, omdat ik dit een rijke formulering vind en omdat ik het belangrijk vind te beseffen dat het christelijk geloof geworteld is in het Eerste Testament, Gods verbond met Israël. Maar soms, zoals met Pinksteren, gebruik ik de formulering waarin tot uitdrukking komt dat God op drie manieren aanwezig is in ons bestaan. Mijn handen hef ik niet boven schouderhoogte, want hoger opheffen is in de joodse traditie voorbehouden aan de hogepriester in de tempel te Jeruzalem. Mijn vingers spreid ik iets, om daarmee aan te geven dat de zegen niet uit mijn handen komt. Ik mag de zegen uitspreken, maar het is God zelf die zegent.
Ook de hoorders maken keuzes
- kijk ik naar de voorganger of sluit ik mijn ogen
- houd ik mijn handen geopend of juist gevouwen
In de interviews begon het antwoord van de mensen op mijn vraag “hoe staat u bij het uitspreken van de zegen?” vaak met “Nou, gewoon, …”. Maar dan kon zowel het antwoord “gewoon met mijn ogen dicht” en “gewoon met mijn ogen open” volgen. Ieder met een eigen motivatie. Er is niet één manier goed of fout bij het uitspreken en het ontvangen van de zegen. Het is een persoonlijke keus, ieder heeft zijn/haar eigen overwegingen. Het gaat erom dat de zegen ons wil bemoedigen en sterken in het vertrouwen, dat God iedere dag met ons meegaat.
Vaak gaan er nog een paar woorden vooraf aan de zegen. Zoals de woorden die ik tegenkwam tijdens onze vakantie op de camping Drieflüsse in Irring, Duitsland. Daar was een Lourdes Kapelle, een kapel gewijd aan Maria. In die kleine kapel hing een houten kruisje aan de muur met een tekst uit een Ierse zegenspreuk, in het Duits. De vertaling van deze tekst wil ik u graag meegeven:
De Heer zij voor je, om je de goede weg te wijzen
De Heer zij naast je om je in de armen te sluiten en te beschermen.
De Heer zij boven je, om je te zegenen.
Zo zegent jou de goede God.
.jpg)
|
21-04-2024
om
10:00